МИГРАНТ ӘЙЕЛДЕРДІҢ ҚҰҚЫҚТАРЫ МЕН МҮМКІНДІКТЕРІН КЕҢЕЙТУГЕ ЕРЕКШЕ НАЗАР АУДАРА ОТЫРЫП, ОЛАРҒА ТУЫНДАЙТЫН ҚАУІПТЕРДІ ГЕНДЕРЛІК ТАЛДАУ
DOI:
https://doi.org/10.32523/3080-1702-2025-152-3-87-101Кілт сөздер:
мигрант әйелдер, мигрант әйелдердің құқықтары, тұрмыстық зорлық-зомбылық, гендерлік стереотиптер, еңбек миграциясы, абьюзивті қарым-қатынастар, қабылдаушы ел, шыққан еліАңдатпа
Мақалада Қазақстан мен Орталық Азиядағы көші-қон жөніндегі халықаралық ұйымның қолдауымен және 2024 жылғы шілде-тамыз айларында Норвегия СІМ-нің қаржылық қолдауымен ұйымдастырылған жобаның I кезеңінің нәтижелері келтірілген. Мақала Түркістан облысындағы мигрант әйелдердің өзекті мәселелерін, миграция жағдайындағы гендерлік дискриминацияның көріністерін, мигранттарды қабылдайтын мемлекеттің құқықтар мен мүмкіндіктерді кеңейту бойынша гендерлік-сенситивтік стратегияларын түзету және құру қажеттіліктерін зерделеуге арналған. Автор гендерлік негіздегі қылмыстармен күресудің практикалық стратегиялардың және қазіргі жағдайда мигрант әйелдерге арналған мүмкіндіктерді кеңейтудің маңыздылығын атап көрсетеді.
Жағдайды жан-жақты талдаудан, зерттеу нәтижелерінің тұтастығы мен сенімділігінен тұратын бағалаудың триангуляциясы принципін қамтамасыз ету үшін кешенді социологиялық зерттеу әдіснамасы қолданылды. Зерттеу әдіснамасы ақпаратты жинау мен талдаудың сандық және сапалық әдістерден тұрады: мигрант әйелдер арасында сандық сұрау және эксперттік сұрау. Кешенді зерттеу аясында мигрант әйелдер мен эксперттерден – мемлекеттік және құқық қорғау органдарының қызметкерлерінен, БАҚ өкілдерінен, қауымдастық көшбасшыларынан сауалнама алынды.
Жобалық зерттеудің І кезеңінің қорытындысы бойынша алынған нәтижелер мигрант әйелдердің әлеуметтік жағдайын, гендерлік дискриминациялардың сан алуан түрлерінің көріністерін, мүмкіндіктер мен құқықтарды кеңейтудің нақты стратегияларын талдауға мүмкіндік берді.
