НАШАҚОРЛАРДЫ ОҢАЛТУДАҒЫ МЕМЛЕКЕТ ПЕН ҮЕҰ ЫНТЫМАҚТАСТЫҒЫНЫҢ КЕШЕНДІ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ТӘЖІРИБЕСІ: ДӘЛЕЛДЕМЕЛЕР МЕН ҰСЫНЫМДАР

Аңдатпа

Мақалада нашақорлықтан зардап шегушілерді оңалту және олардың әлеуметтік реинтеграциясын қамтамасыз ету саласында мемлекеттік құрылымдар мен үкіметтік емес ұйымдар (ҮЕҰ) арасындағы өзара іс-қимылдың институционалдық тетіктерін қалыптастыруға қатысты халықаралық тәжірибе талданады. Америка Құрама Штаттарының, Израильдің және бірқатар Батыс Еуропа елдерінің мысалында негізгі оңалту үлгілері жүйеленген, оған «12 қадам» бағдарламасы, когнитивті-мінез-құлықтық терапия, діни бағыттағы бастамалар, терапевтік қауымдастықтар және орынбасарлық терапия жатады. Әлеуметтік реинтеграцияны қамтамасыз етуге бағытталған ұлттық стратегияларға ерекше назар аударылады, онда тұрғын үйге қолжетімділік, жұмыспен қамту және отбасылық қолдау тұрақты қалпына келтірудің негізгі шарттары ретінде қарастырылады. Жүргізілген талдау нәтижелері реабилитациялық процестердің тиімділігі мемлекеттік органдар мен азаматтық қоғамның келісілген өзара іс-қимылына, медициналық, психологиялық және әлеуметтік интервенцияларды интеграциялауға, сондай-ақ жеке әлеуетті және тұлғаның әлеуметтік функцияларын қалпына келтіруге бағытталған ұзақ мерзімді көзқарасқа тікелей байланысты екенін көрсетеді. Анықталған заңдылықтардың негізінде мақалада Қазақстан Республикасы үшін біртұтас ұлттық оңалту жүйесін әзірлеу, бейінді бағдарламаларды іске асыруға ҮЕҰ қатысуын кеңейту және олардың нәтижелілігін мониторингтеу мен бағалаудың тиімді тетіктерін құру бойынша ұсынымдар берілген. Жалпы алғанда, ұсынылған зерттеу әртүрлі әлеуметтік-саяси жағдайларда оңалту практикасының тиімділігі мен тұрақтылығын арттырудағы саларалық ынтымақтастықтың рөлін тереңірек ғылыми түсінуге ықпал етеді.